Katarzyna Nowacka jest pedagogiem szkolnym w Zespole Szkół Ponadpodstawowych nr 2 im. K. Libelta w Krotoszynie, a ponadto pracuje w Powiatowym Urzędzie Pracy. W rozmowie z nami opowiada o problemach, z jakimi obecnie mierzyć się musi młodzież.

Na czym polega praca pedagoga w szkole średniej?
– Myślę, że przede wszystkim polega na diagnozowaniu problemów uczniów. Moim zadaniem jest otoczenie pierwszą pomocą psychologiczno-pedagogiczną młodzieży i skierowanie do odpowiedniego specjalisty, który pomoże im w trudnej sytuacji, np. psychologa, poradni czy specjalistów z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Staram się też rozwiązywać bieżące problemy w społeczności szkolnej, wspierać pracę nauczycieli i wychowawców oraz prowadzić działania profilaktyczne na terenie szkoły.

Z jakimi problemami młodzież obecnie boryka się najczęściej?
– Współczesny nastolatek spotyka na swojej drodze wiele trudności. Nie potrafię jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Problemy szkolne, presja rówieśnicza, odrzucenie przez grupę czy najbliższych – to tylko garstka problemów, które otwierają furtki innych zagrożeń. Do tego dochodzi duża samotność, bo ostatnio kontakty społeczne w dużej mierze odbywają się zdalnie, i brak uwagi ze strony rodziców, którzy – przytłoczeni obowiązkami zawodowymi – mają coraz mniej czasu dla swoich dzieci. To wszystko sprawia, że młodzież coraz częściej potrzebuje pomocy specjalisty.

Czy w Pani opinii trwająca od dwóch lat epidemia mocno wpłynęła na uczniów szkoły średniej?
– Zdecydowanie tak. To był bardzo trudny okres dla młodych ludzi. Nauka zdalna wpłynęła nie tylko na stan wiedzy uczniów. Wszyscy zauważamy spadek motywacji, chęci do pracy czy podejmowania nowych wyzwań. Czasem mam wrażenie, że po epidemii „uczymy się uczyć” od nowa.

W jaki sposób stara się Pani pomagać uczniom, którzy się do Pani zgłaszają?
– Dla mnie najważniejsza jest diagnoza danego problemu. Dzięki rozmowie, dokładnej analizie trudności wraz z wychowawcą i dyrekcją szkoły staramy się jak najlepiej dostosować formę pomocy psychologiczno-pedagogicznej do zgłaszanej potrzeby ucznia. Czasem są to regularne porady pedagoga, czasem specjalistyczne zajęcia, a czasem niezbędna okazuje się być współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną czy inną instytucją.

Zajmuje się Pani także doradztwem zawodowym. Proszę powiedzieć coś więcej na ten temat.
– Tak, od kilkunastu lat łączę pracę pedagoga z obowiązkami doradcy zawodowego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Krotoszynie. Dzięki temu znam aktualne problemy rynku pracy i jestem na bieżąco z tematyką związaną z doradztwem zawodowym w naszym powiecie. Doświadczenie i umiejętności, które zdobywam w Urzędzie Pracy, pozwalają mi wspierać młodzież naszej szkoły podczas bieżącej pracy z zakresu doradztwa.

Czy Pani praca polega na doradzaniu młodzieży w kwestiach ich dalszej drogi kształcenia i wyboru zawodu?
– Myślę, że każdy nauczyciel w szkole ponadpodstawowej spotyka się z tematyką doradztwa zawodowego w swojej pracy. Współpracujemy z młodzieżą, a naszym zadaniem, oprócz przygotowania do egzaminów zewnętrznych, jest wyposażenie młodego człowieka w wiedzę, która umożliwi mu wejście na rynek pracy. Obecnie już 14-latkowie stoją przed wyborem zawodu. Często okazuje się, że rzeczywistość jest zupełnie inna niż ich wyobrażenie. W takiej sytuacji moim zadaniem jest pomoc w określeniu umiejętności i predyspozycji zawodowych. Rozmawiamy na temat możliwości zawodowych, wspólnie wykonujemy testy, ćwiczenia, przeglądamy oferty szkół wyższych i kursów specjalistycznych.

Jakie wymagania i wyzwania stawia przed młodymi ludźmi współczesny rynek pracy?
– Współczesny rynek pracy charakteryzuje się dużą dynamiką. Specjaliści zwracają uwagę na konieczność przygotowania uczniów do mobilności zawodowej, wielozadaniowości, pracy zespołowej. Ważne jest – i to jeszcze na etapie szkolnym – wykształcenie w młodych ludziach kreatywnego myślenia, kompetencji społecznych i umiejętności podążania za zmianami. Świetnie pokazał nam to okres pandemii, kiedy to z dnia na dzień wiele osób musiało przejść na pracę zdalną. Dlatego w naszej szkole kładziemy duży nacisk na rozwój umiejętności kluczowych. Dzięki temu, bez względu na zawód, który wybiorą, będą konkurencyjni na rynku pracy.