W dniach 9 i 10 listopada w naszym powiecie gościł Henryk Kowalczyk – wicepremier i minister rolnictwa i rozwoju wsi. Pierwszego dnia wizyty uczestniczył w Orpiszewie (gmina Krotoszyn) w spotkaniu z lokalnymi rolnikami, a nazajutrz wziął udział w uroczystym otwarciu nowej placówki terenowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Krotoszynie.

Do Orpiszewa przybyło kilkaset osób, m.in. rolnicy z powiatów ostrowskiego i krotoszyńskiego, sołtysi, władze samorządowe, minister Marlena Maląg, europoseł Andżelika Możdżanowska, posłowie Katarzyna Sójka i Tomasz Ławniczak. Spotkanie rozpoczęło się od półgodzinnego wystąpienia ministra rolnictwa i rozwoju wsi, który omówił przede wszystkim takie kwestie jak ceny nawozów, wsparcie rodzin rolniczych, poszkodowanych w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, afrykański pomór świń i rolnicze emerytury.

Wicepremier wskazał na konsekwencje agresji Rosji na Ukrainę, zwracając przy tym uwagę na drastyczny wzrost cen energii, a zwłaszcza surowców, głównie gazu. To z tego powodu mieliśmy do czynienia ze skokowym wzrostem cen nawozów. Dlatego rząd podjął, jako jedyny w Europie, decyzję o dopłatach do nawozów. Minister wspomniał także o wspieraniu producentów trzody chlewnej, co ma zapobiec likwidacji hodowli, a także o pozytywnym oddziaływaniu Krajowej Grupy Spożywczej w okresie prób wywołania paniki na rynku zbóż czy cukru. Jak zapewnił, fundusze pochodzące z Krajowego Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 nie są w żaden sposób zagrożone.

– Nie możemy sobie pozwolić na spadek plonów. Obecnie Komisja Europejska przygotowuje projekt rozporządzenia, które umożliwi dotowanie zakładów nawozowych oraz ograniczy od góry ceny energii, głównie gazu. Po decyzji KE będziemy mogli oczekiwać tańszej produkcji nawozów. Bardzo wielu rolników zgłosiło się w krótkim czasie w ramach aplikacji suszowej i system nie był w stanie wszystkich obsłużyć, stąd decyzja o wydłużeniu terminu składania wniosków do 23 listopada. Chcemy, aby rolnicy pokazywali, że są aktywni i przedstawili faktury sprzedaży produktów rolniczych, która odbywała się między 1 stycznia 2021 roku a 30 września 2022. Rolnik, pokazując faktury ARiMR, wykazuje, że rzeczywiście poniósł straty, prowadząc produkcję rolną. To przecież nie był jedyny problem w rolnictwie, gdy obejmowałem funkcję rok temu. Wtedy był ogromny kryzys trzody chlewnej. I to nie tylko z powodu afrykańskiego pomoru świń, który w Wielkopolsce jest bardzo widoczny, ale także z powodu gwałtownego kryzysu cenowego, który był związany z zamknięciem rynku chińskiego. W związku z tym w Europie jest olbrzymia nadprodukcja. Po spotkaniu z ministrami rolnictwa krajów unijnych nastąpiła redukcja hodowli trzody chlewnej i z tego powodu postanowiliśmy wprowadzić dopłaty do prosiąt. Dzięki temu ci rolnicy, którzy zdecydowali się na wstrzymanie hodowli trzody chlewnej, mieli to wsparcie. Na szczęście od marca ceny poszły do góry, ale aktywowaliśmy tę pomoc – tłumaczył Henryk Kowalczyk.

Mówiąc o ASF, zaznaczył, że w momencie objęcia przezeń urzędu tylko kilka procent rolników posiadało plan bioasekuracji, a teraz jest to już ok. 90 procent. Jego zdaniem skutkowało to tym, że obecnie mamy tylko 14 ognisk w kraju, a wcześniej zdarzało się ich nawet 130. W kwestii emerytur rolniczych przyznał, iż trwają prace nad ich waloryzacją kwotową. Od 1 marca 2023 emeryci pobierający świadczenie z KRUS-u mają już otrzymywać waloryzację kwotową, porównywalną do tej z ZUS-u.

Uczestnicy spotkania mogli zadawać pytania. Jan Zych, radny Rady Miejskiej w Krotoszynie, spytał o niskie ceny za kilogram trzody chlewnej dla rolników znajdujących się w różowej strefie ASF, jak również o problemy z fotowoltaiką i wiatrakami. – Dlaczego fotowoltaika może być na słabych ziemiach, których mamy w Polsce ok. 30-40 procent, a wiatraki można stawiać tylko na pierwszej klasie? Wiatraki stoją, infrastruktura jest zniszczona, co więcej – nie wolno się budować – mówił J. Zych.

Jeśli chodzi o trzodę chlewną, minister wyjaśnił, że jest to problem kontaktów i wykorzystywania tej sytuacji przez przetwórców. Strefa różowa nie podlega takim restrykcjom jak strefa czerwona, gdzie odbywa się przetwórstwo termiczne mięsa. Dlatego – jego zdaniem – najlepiej, jakby rolnicy mieli swoje własne przetwórstwo, a wtedy konkurencja rozwiązałaby problem. Odnośnie wiatraków wicepremier przyznał, że w sejmie jest ustawa, która zniesie zakaz budowania ich w pobliżu. – Jeśli chodzi ogólnie o sprawy energetyki, to ideałem dla mnie byłby tzw. miks energetyczny. Nie zawsze świeci słońce czy wieje wiatr, a jakby było i jedno, i drugie, a jeszcze do tego biogazownia, a tam, gdzie to możliwe, elektrownia wodna, to wtedy byłoby idealnie. Będę zachęcał do tego, aby tworzyć spółdzielnie energetyczne, takie, które byłyby samowystarczalne. Wiatraki, może niekoniecznie takie wielkie, może małe – przy gospodarstwach, do tego fotowoltaika plus magazyn energii, a także coś, co jest stabilizatorem, czym może być np. biogazownia. Wtedy o takiej spółdzielni można by powiedzieć, że jest samowystarczalna – stwierdził wicepremier.

Następnego dnia na ul. Fabrycznej w Krotoszynie odbyło się uroczyste otwarcie nowej siedziby KRUS-u. Wzięli w nim udział minister Kowalczyk, parlamentarzyści, samorządowcy i pracownicy placówki. Po symbolicznym przecięciu wstęgi zwiedzono budynek. Nie zabrakło okolicznościowego tortu. Gościom przedstawiono historię budowy tego obiektu. 30 listopada 2017 roku dyrektor Oddziału Regionalnego KRUS w Poznaniu, Adam Minkowski, zwrócił się do burmistrza Krotoszyna o dokonanie darowizny placu na budowę nowej siedziby. Na wniosek burmistrza krotoszyńscy radni 30 sierpnia 2018 przyjęli uchwałę w sprawie przekazania tego terenu. Po podpisaniu aktu notarialnego przystąpiono do przetargu. Wartość prac opiewała na kwotę 3 591 600 zł. Przekazanie placu pod budowę odbyło się 5 maja 2020. Od 31 maja tego roku placówka terenowa KRUS w Krotoszynie funkcjonuje w budynku przy ul. Fabrycznej 25.

MICHAŁ KOBUSZYŃSKI