W miniony piątek w Szkole Podstawowej nr 1 im. Strajku Dzieci Koźmińskich 1906/1907 w Koźminie Wlkp. zorganizowano święto patrona placówki. Uczniowie przygotowali program artystyczny, a ponadto rozstrzygnięto konkursy związane z patronem.

Uroczystości rozpoczęły się rano od wyjścia uczniów i nauczycieli na plac przed szkołą, gdzie na maszt wciągnięta została flaga. Odśpiewano przy tym hymn państwowy oraz „Marsyliankę Wielkopolską”. Następnie wszyscy udali się na Mszę św. do kościoła pw. Św. Wawrzyńca.

Dalsza część uroczystości odbywała się w szkole. Z okazji obchodów 112. rocznicy strajku dzieci koźmińskich (w latach 1906/1907) zorganizowano uroczysty apel. Uczniowie przygotowali krótką inscenizację tematyczną. Ponadto przeprowadzono oficjalne pasowanie pierwszaków na uczniów oraz wręczono nagrody z okazji Dnia Edukacji Narodowej.

Przy okazji ogłoszono wyniki konkursów szkolnych, które związane były z patronem koźmińskiej Jedynki. Na konkurs plastyczny wpłynęły 94 prace. W jury znalazły się Małgorzata Lewandowicz, Mariola Szkudlarek i Monika Raś. Pierwsze miejsce zajęła Zuzanna Naskręt z klasy IIb, a kolejne lokaty przypadły Maksymilianowi Kajowi z IIa i Adamowi Zadwornemu z IIa.

Nagrodzono także finalistów konkursu wiedzy pod hasłem „Co wiem o patronie szkoły?”. Testy oceniała komisja w składzie: Janina Sierszuła, Mariola Szkudlarek, Monika Raś. W kategorii klas III-IV zwyciężyła Maria Kwaśnik, a w gronie uczniów klas V-VII najlepsza była Maja Talaga.

– Święto Patrona Szkoły to dzień, w którym przybliżamy historię dzieci, które strajkowały w latach 1906/1907 w obronie ojczystej mowy. Dlatego szkoła nosi imię Strajku Dzieci Koźmińskich 1906/1907. W tym dniu podziękowaliśmy również naszym darczyńcom i nagrodziliśmy pracowników, którzy mieli znaczący wkład w rozwój szkoły i projektu SuperJedynka – komentuje Jacek Zawodny, dyrektor SP nr 1 w Koźminie Wlkp.

Z zapisów kroniki Szkoły Katolickiej w Koźminie (1873-1928) wynika, że protest rozpoczął się 19 września 1906 roku. Tego dnia kilkoro uczniów zwróciło dane im przez nauczycieli katechizmy i podręczniki historii biblijnej w języku niemieckim, oświadczając, że nie będą odpowiadać na pytania w języku niemieckim. Z każdym dniem wzrastała liczba strajkujących, którzy – wspierani przez rodziców – coraz śmielej walczyli w obronie ojczystego języka. W październiku 1906 roku było ich już 183. Wobec wszystkich „niepokornych” zaborcy stosowali różnorodne kary, np. codzienne areszty popołudniowe, w trakcie których zmuszano dzieci do uczenia się wierszy z literatury niemieckiej, względnie całych stron niemieckich podręczników historii i geografii, do domu zadawano do przepisywania po kilka stron z podręczników niemieckich, dotkliwie bito trzcinką po rękach oraz przedłużano obowiązek szkolny. Strajk wygasł 5 lipca 1907 roku.

MICHAŁ KOBUSZYŃSKI