W Szkole Podstawowej im. Rtm. Witolda Pileckiego w Orpiszewie odbyły się uroczystości, których głównym punktem było odsłonięcie tablicy ku czci patrona placówki. Okazją do tego była 70. rocznica śmierci tego bohatera narodowego.

Uroczystości rozpoczęła msza święta, a następnie odbyła się specjalna akademia. Uczniowie przygotowali program artystyczno-muzyczny, przybliżający biografię oraz dokonania Witolda Pileckiego. Ogłoszono także wyniki konkursów – plastycznego i poetyckiego, związanych z postacią rotmistrza.

– Myślę, że możecie być dumni z tego, że macie takiego patrona – oświadczył burmistrz Franciszek Marszałek. – To też wielkie wyzwanie dla was i pewne zobowiązanie. Podziękowania za to niezwykłe wydarzenie kieruję do pani dyrektor, nauczycieli i wszystkich uczniów. Dziękuję również księdzu proboszczowi za piękne kazanie podczas mszy. Wspaniale mówił o bohaterach i zasadach. I to w roku szczególnym, czyli w roku setnej rocznicy odzyskania niepodległości i wybuchu powstania wielkopolskiego. Starajmy się we współdziałaniu budować naszą niepodległość – powiedział włodarz Krotoszyna.

Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 roku w Ołońsku na terenie Rosji. Pochodził z rodziny szlacheckiej, o tradycjach patriotycznych. Uczył się i dorastał w Wilnie, gdzie należał do tajnych drużyn harcerskich. Jako 19-latek brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Będąc kawalerzystą, walczył w obronie Grodna. Wstąpił do 211 Pułku Ułanów i uczestniczył w bitwie warszawskiej, bitwie w Puszczy Rudnickiej oraz w wyzwalaniu Wilna.

W 1925 roku Pilecki odbył praktykę w 26 Pułku Ułanów Wielkopolskich. W 1926 otrzymał promocję na stopień podporucznika rezerwy. W 1932 w powiecie lidzkim utworzył z okolicznych osadników wojskowych Konne Przysposobienie Wojskowe „Krakus”. Mianowano go dowódcą Lidzkiego I Szwadronu PW.

W sierpniu 1939 został zmobilizowany do służby w Wojsku Polskim. Po wybuchu II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej jako dowódca plutonu w szwadronie kawalerii 19 Dywizji Piechoty Armii „Prusy”, a następnie w 41 Dywizji Piechoty na przedmościu rumuńskim. Pod jego dowództwem, w trakcie prowadzonych walk, ułani zniszczyli siedem niemieckich czołgów oraz dwa nieuzbrojone samoloty. Ostatnie walki jego oddział prowadził jako jednostka partyzancka.

Pilecki rozwiązał swój pluton 17 października 1939, przeszedł do konspiracji i został później jednym z budowniczych powołanej 9 listopada organizacji „Tajna Armia Polska”. 19 września 1940, jako Tomasz Serafiński, wszedł w kocioł łapanki, aby dostać się do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Tam był głównym organizatorem konspiracji wśród więźniów. Opracował pierwsze na świecie raporty o Holokauście, tzw. Raporty Pileckiego. Organizował ucieczki więźniów z obozu, a sam uciekł w nocy z 26 na 27 kwietnia 1943.

W latach 1943-1945 służył w Armii Krajowej. Został awansowany na stopień rotmistrza. W 1944 roku wziął udział w powstaniu warszawskim, początkowo jako zwykły strzelec w kompanii „Warszawianka”, a następnie dowodził jednym z oddziałów zgrupowania Chrobry II na tzw. Reducie Witolda. Po klęsce powstania dostał się do niewoli niemieckiej w stalagu 344 Lamsdorf, a następnie Murnau.

Po wyzwoleniu stalagu w 1945 roku przedostał się do San Giorgio we Włoszech, gdzie stacjonował II Korpus Polski gen. Andersa. Na osobisty rozkaz generała rotmistrz wrócił do Polski, by prowadzić działalność wywiadowczą. Został aresztowany 8 maja 1947 roku przez Urząd Bezpieczeństwa.

W pokazowym procesie skazano go na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja 1948 w więzieniu mokotowskim na Rakowieckiej, strzelając mu w tył głowy. Miejsce pochówku do dzisiejszego dnia pozostaje nieznane.

MICHAŁ KOBUSZYŃSKI