23 września w Szkole Podstawowej nr 1 im. Strajku Dzieci Koźmińskich 1906/1907 odbyła się szczególna uroczystość. Jak co roku w placówce zorganizowano bowiem Święto Patrona, ale tym razem jednocześnie była to inauguracja obchodów 150-lecia powstania tej jednostki oświatowej.

Uroczystość rozpoczęła się o godzinie 8.30 od zapalenia znicza pod tablicą Janusza Podlewskiego na rynku. Następnie, już na terenie szkoły, miała miejsce okolicznościowa akademia. Cała społeczność tej placówki wyszła przed budynek szkolny, gdzie wciągnięto flagę państwową na maszt oraz odśpiewano hymn.

W swoim przemówieniu Jacek Zawodny, dyrektor SP nr 1 w Koźminie Wlkp., przypomniał burzliwą historię placówki. – Święto Patrona to ważna data w historii naszej szkoły i gminy Koźmin Wielkopolski. Ponadto dzisiaj inaugurujemy obchody 150-lecia jej istnienia. Jak podają źródła historyczne, początki szkoły sięgają II połowy XIX wieku. 3 lipca 1869 roku odbyło się poświęcenie „kamienia fundamentalnego” pod budowę placówki, którą w bardzo szybkim tempie ukończono i oddano do użytku. Według zapisów pamiętnika Cieszyńskiego było to we wrześniu 1870 roku – mówił J. Zawodny.

Później przypomniał okoliczności strajku z lat 1906-1907. Wówczas to koźmińscy uczniowie zbuntowali się przeciwko nauce religii w języku niemieckim. Dyrektor wspominał bohaterów tych wydarzeń. Jak zaznaczył, dzięki takim ludziom obecnie możemy swobodnie posługiwać się językiem ojczystym, a proces wynarodowienia nie powiódł się zaborcom.

– Chcemy godnie czcić pamięć koźmińskich bohaterów, stąd dzisiaj inaugurujemy obchody 150-lecia placówki, otwierając Szkolną Izbę Pamięci. We wrześniu 2021 roku, w 115. rocznicę strajku, zapraszamy absolwentów do odwiedzenia ich szkoły z lat młodości. SP nr 1 jest nie tylko świadkiem wydarzeń, ale również historii pisanej przez jej uczniów. Dlatego dzisiaj możemy być dumni, że jesteśmy wolnym narodem i uczymy się w nowoczesnej szkole, gdzie kultywowane są historia i tradycja – oznajmił J. Zawodny.

Następnym punktem programu był wypuszczenie 150 gołębi. Potem zaproszeni goście, w tym m.in. wiceburmistrz Jarosław Ratajczak czy kustosz miejscowego muzeum – dr Michał Pietrowski, udali się na drugie piętro szkoły, gdzie w jednym z pomieszczeń otwarto Izbę Pamięci. Dyrektor Jedynki podkreślił, iż jest to wspólna idea, nad którą pracowało wiele osób. W efekcie tych działań powstała niezwykła Izba Pamięci – bogato dokumentująca dzieje szkoły i wyposażona w liczne pamiątki. Szczególne podziękowania J. Zawodny skierował do Stefana Kaźmierczaka, który znacznie przyczynił się do wyposażenia tego pomieszczenia.

Izba Pamięci to nie wszystko. Są też inne plany. – Chcemy do przyszłego roku zrobić oś na odcinku łączącym dwa budynki szkoły, w której pielęgnować będziemy historię. To dla nas priorytet, by uczyć patriotyzmu najmłodsze pokolenia – stwierdził J. Zawodny.

Z kolei wiceburmistrz Ratajczak, podkreślając wagę tego wydarzenia, zaapelował przy okazji, by podczas rożnych remontów zachować, w miarę możliwości, elementy pierwotne. Takie obcowanie z przeszłością, gdy można na zobaczyć np. wyposażenie dawnych klas, przemawia bowiem najbardziej.

PAWEŁ KRAWULSKI