W normalnych warunkach kość piętowa w staniu ustawiona jest w niewielkiej koślawości. Pozwala to na efektywny chód. W momencie uderzenia pięty o podłoże pozycja taka pomaga w wytłumieniu energii.

W momencie wybicia (przeniesienie ciężaru na drugą kończynę) ścięgno Achillesa ustawia piętę w szpotawości i zablokowaniu stawu poprzecznego stępu. Umożliwia to przekazanie energii ze ścięgna Achillesa na śródstopie, a dzięki temu – wybicie z przodostopia. Fizjologiczna koślawość pięt nie przekracza 5-7 stopni. Większa natomiast zaburza biomechanikę chodu.

Najwięcej wad postawy powstaje w wieku dziecięcym. Najczęściej jest to koślawość pięt. W wieku 3-4 lat jest ona w pewnym zakresie normą, lecz gdy utrzymuje się dłużej, oznacza problem.

Gdy koślawość pięt nie jest związana z wiekiem, przyczyn może być wiele, m.in. problem z miednicą czy kolanami. Niestety, stosowanie chodzików nie sprzyja prawidłowemu ustawieniu stóp, tak samo jak nieprawidłowe obuwie. By stopa rozwinęła się prawidłowo, potrzebuje odpowiednich warunków, takich jak swobodne chodzenie po różnych powierzchniach (trawa, piasek, itd.), brak sztywnego obuwia (takiego, które nie pozwala na swobodny ruch), brak ciasnych skarpetek.

Koślawość pięt może wystąpić u dorosłych, u których w wieku dziecięcym nie było zdiagnozowanej wady. Bardzo często przyczyną jest niewydolność ścięgna Achillesa. Objawia się bólem w okolicy kostki przyśrodkowej. Przetrwałe powoduje trudności i ból podczas stania na palcach. Niestety, wielu pacjentów zbyt późno trafia do specjalisty. Konieczna jest operacja.

Nie ma schematu planu działania. Każdy pacjent – dziecko czy dorosły – traktowany jest indywidualnie. Zaleca się odpowiednio dobrane ćwiczenia, głównie rozciągające ścięgno Achillesa i całą taśmę tylną, terapię, indywidualne zaopatrzenie ortopedyczne (wkładki), chodzenie po nierównym podłożu i naukę kontrolowania ustawienia stopy podczas chodzenia. Możemy również zastosować kinesiology taping – taśmami ustawiamy piętę w odpowiedniej pozycji.

Pamiętajmy – stopa to nasz fundament. Tak samo jak fundament domu. By konstrukcja nie runęła, musi być on solidny. W stopie jest podobnie. Wiele wad, bólu, przeciążeń bierze się z nieodpowiedniego ustawienia stóp.

(mgr Natalia Jasiak)