Podczas niedawnej sesji Rady Miejskiej w Krotoszynie poddano pod dyskusję projekt w sprawie ustanowienia pomnikiem przyrody skupiska drzew rosnących na al. Powstańców Wielkopolskich. Temat wywołał ogromne kontrowersje. Ostatecznie decyzją większości radnych uchwała trafiła do kosza.

Radna Sławomira Kalak, wnioskując o ustanowienie pomnika przyrody, argumentowała, że drzewa w tym rejonie mają ponad stuletni rodowód, że to żywa historia Krotoszyna. – Te drzewa są wartościowymi, zdrowymi egzemplarzami. (…) Są ułożone w trzech liniach wzdłuż całej al. Powstańców Wlkp. w Krotoszynie. Mają stary, ponad stuletni rodowód, co sprawia, że stanowią one żywą historię, która pamięta jeszcze czasy zniewolenia Krotoszyna przez zaborcę niemieckiego. Umiejscowienie skupiska czyni al. Powstańców Wlkp. w Krotoszynie miejscem reprezentacyjnym, jak i rekreacyjnym, które służy mieszkańcom jako deptak spacerowy. Nadto okoliczność, że drzewa będące przedmiotem uchwały występują w formie alei, czyni je, łącznie z ich umiejscowieniem oraz wiekiem, unikatowym skupiskiem roślinności w skali całego powiatu krotoszyńskiego. Należy też odnotować, że właśnie takie umiejscowienie skupiska drzew na al. Powstańców Wlkp. stanowi odzwierciedlenie planowania architektonicznego jeszcze sprzed I wojny światowej, co dodatkowo podkreśla walory historyczne drzew posadowionych na al. Powstańców Wlkp. w Krotoszynie. Dlatego uznajemy omawiane skupisko za warte ochrony, jaką daje jej status pomnika przyrody. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Poznaniu stwierdził, że ustanowienie przedmiotowych drzew pomnikiem przyrody jest uzasadnione – czytamy w uzasadnieniu projektu uchwały.

Radny Paweł Sikora zauważył, że ustanowienie pomnika przyrody może skutkować zwiększeniem biurokracji i związaniem rąk urzędnikom miejskim. Miał na myśli sytuacje, kiedy zaistnieje konieczność przycięcia odstających gałęzi czy korony drzew ze względu na bezpieczeństwo mieszkańców.

– Na pierwszy rzut oka uchwała jest bardzo pożyteczna – mówił radny Sikora. – Ochrona drzew każdemu z nas leży na sercu. Problem polega na tym, że zieleń ciągle rośnie i wymaga stałej pielęgnacji w postaci przycięcia suchych gałęzi. Brak pielęgnacji może stwarzać zagrożenie dla przechodniów i nieruchomości. Jeżeli mieszkańcy będą zgłaszać wnioski o pielęgnację, to będzie to długotrwała procedura. Mam wrażenie, że ten projekt był mniej merytoryczny, a bardziej ambicjonalny dla grupy radnych. Bronimy czegoś, czego nikt nie atakuje. Przy ewentualnej wycince drzew zawsze można nowe zasadzić. Rozumiem powstanie wielkopolskie, ale nie utrudniajmy mieszkańcom codziennego funkcjonowania.

S. Kalak stwierdziła, że nie widzi żadnych problemów, jakie mogłyby wyniknąć w kwestii pielęgnacji drzew. – Jestem także zbulwersowana zachowaniem pozostałych radnych, dla których ważniejsza jest lojalność koalicyjna niż zachowanie tego wyjątkowego miejsca – oznajmiła S. Kalak. – To duże skupisko drzew, a nowo zasadzone szybko nie urosną. To są nasze zielone płuca, umiejscowione tam, gdzie jest dużo kamienic, gdzie pali się węglem i jest problem zanieczyszczenia powietrza. Zamieszczanie czujek nie rozwiąże problemu. Nie muszę przypominać także o walorach historycznych. W tym miejscu rozpoczęło się powstanie wielkopolskie. Doszły do mnie informacje, że podczas prac budowlanych uszkodzono systemy korzeniowe. Może tutaj jest problem? Drzewa będą niedługo padać i nikogo nie będzie trzeba pytać o zgodę na wycinkę… Teraz dokonano tego na 17 sztukach. Nie uważam, by istniał problem długich procedur. Dziwię się, że nie uwzględnia się w tej sytuacji opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu, który poparł ów pomysł.

Z kolei burmistrz Krotoszyna tłumaczył, że zieleń trzeba chronić, ale nie widzi powodu, by gmina miała ponosić dodatkowe koszty i mieć kłopoty w związku z ustanowieniem pomnika przyrody. – Drzewa wycięto na wniosek mieszkańców, żeby mieli przejazd. Dodatkowo zostaną tam posadzone krzewy i nowe drzewa. Pamiętamy, jakie były problemy gdzie indziej – lipa marniała, nic nie mogliśmy zrobić i potem trzeba było ją wyciąć. Proszę się nie dopatrywać żadnych politycznych zagrywek. Nie jest naszym zamiarem żadna wycinka, ale nie widzimy szczególnego powodu ochrony tego miejsca. Za bezpieczeństwo mieszkańców w gminie odpowiada burmistrz. Załóżmy sobie taką sytuacje, że jest pomnik przyrody i jakaś gałąź spada mieszkańcowi na głowę… Będzie za to odpowiadał burmistrz – argumentował Franciszek Marszałek.

Michał Kurek zwrócił uwagę na to, że pielęgnacja drzew ma określone i skomplikowane procedury, a pomnik przyrody mógłby je jeszcze bardziej pogłębić, bowiem będzie trzeba składać wnioski do konserwatora zabytków i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, a to mocno opóźni cały proces. – Chciałbym także zwrócić uwagę na konkretny przepis w uchwale. Jest tam wyraźnie napisane, że w obrębie 5 metrów od pnia drzewa nie można prowadzić prac bez stosownej zgody. Teren podziemny na alejach jest bardzo rozbudowany. W przypadku jakiejkolwiek interwencji będzie trzeba przejść tak samo długą procedurę. Bez zezwolenia nie będzie można wbić tam nawet łopaty – przekonywał naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej, Ochrony Środowiska i Rolnictwa.

Radny Cezary Grenda przychylił się do stanowiska Pawła Sikory i burmistrza. Dodał, że konsultował się w tej sprawie z leśnikami, a ci uznali, że nie jest konieczne ustanowienie pomnika przyrody. – Uważają, że nie należy tego robić z powodów praktycznych. Jestem przeciwnikiem mnożenia biurokracji – rzekł C. Grenda. Oburzony zarzutem o bezduszność był radny Sikora, który powiedział, że to przez partię rządzącą wycięto w Polsce 3 miliony drzew.

Ostatecznie projekt w sprawie ustanowienia pomnika przyrody został odrzucony 12 głosami, przy czterech głosach za przyjęciem tej uchwały i jednym wstrzymującym się.

MICHAŁ KOBUSZYŃSKI