MATERIAŁ SPONSOROWANY

Brekinia jest jednym z sześciu gatunków drzew objętych ochroną gatunkową w naszym kraju. W krotoszyńskich lasach można spotkać to ciekawe drzewo. Rosną u nas zarówno dojrzałe duże okazy, jak również niewielkie siewki. Nadleśnictwo Krotoszyn od wielu lat uczestniczy w ochronie czynnej tego gatunku, sadząc go we wcześniej wytypowanych miejscach.

Aby wprowadzić gatunek chroniony do środowiska, czyli w tym przypadku posadzić go w lesie, trzeba przejść specjalną procedurę i uzyskać na to zgodę Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (GDOŚ). Zgoda taka jest udzielana na posadzenie ściśle określonej liczby sadzonek w konkretnym miejscu i czasie. Sadzonki są hodowane również na podstawie odpowiednich zezwoleń z nasion, których zbiór odbył się także pod nadzorem służb ochrony przyrody. Po posadzeniu należy sporządzić odpowiednie sprawozdanie i przesłać je do GDOŚ. Jak widać nie ma tu miejsca na dowolne gospodarowanie gatunkiem chronionym.

Brekinia, nazywana również brzękiem, w polskich lasach występuje bardzo rzadko. W naszym kraju przebiega północno-wschodnia granica zasięgu tego gatunku. Drzewo to rośnie zwykle pojedynczo lub w niewielkich grupach, w żyznych lasach liściastych. W Krotoszynie znajduje zatem dobre warunki rozwoju. Na terenie nadleśnictw Krotoszyn, Piaski, Jarocin i Taczanów stwierdzono występowanie ponad 20 procent całej krajowej populacji tego gatunku, szacowanej na ok. 4,5 tys. drzew.

Brzęk jest gatunkiem szybko rosnącym o pionierskim charakterze. Chętnie kolonizuje otwarte przestrzenie, pojawiające się w lesie. Uważa się go za cenną biocenotyczną domieszkę, zwiększającą różnorodność biologiczną. Drzewo to osiąga u nas wysokość ok. 20 m i dożywa wieku 200-300 lat. Wytwarza silny, rozległy system korzeniowy, mogący sięgać nawet 20-30 metrów od pnia. Wiosną okrywa się białymi kwiatami, z których powstają brązowe owoce. Jest gatunkiem ciepłolubnym i choć lubi sporo wilgoci, potrafi tolerować długotrwałe okresy suszy.

W krajach Europy południowo-zachodniej, gdzie brekinia jest znacznie pospolitsza niż w Polsce, ceni się jej drewno o dużych walorach użytkowych. Jest ono drobnosłoiste, twarde i ciężkie, o ciekawym rysunku, dlatego szczególnie chętnie wykorzystuje się je do produkcji mebli.

Warto w czasie spacerów w krotoszyńskich dąbrowach zwrócić uwagę na drzewo o korze nieco podobnej do gruszy, może uda nam się rozpoznać brekinię.

PRZEMYSŁAW ŚWIERBLEWSKI

ZDJĘCIE GŁÓWNE: Młoda brekinia.

ZDJĘCIA PONIŻEJ:

• Owoce brekinii są osadzone na długich szypułkach.
• Jesienią liście brekinii przebarwiają się na brązowo.