Blizna jest konsekwencją urazu bądź operacji. Jedną z jej cech jest brak prawidłowej funkcji w porównaniu do tkanki prawidłowej w tym miejscu. Ostateczny kształt i forma blizny uzależniony jest od wielu czynników (predyspozycje genetyczne, tryb życia, odżywianie itp.), a proces ten trwa od kilku do kilkunastu miesięcy. Mamy kilka rodzajów blizn.

Blizna niedojrzała wizualnie przypomina bliznę przerostową. Jest stosunkowo młoda, bo ma mniej niż 6 tygodni, swędzenie i zaczerwienienie powoli ustępuje. Na prawidłowy rozwój ma wpływ stosowanie odpowiednich technik.

Blizna fizjologiczna pod względem budowy przypomina fizjologiczną tkankę danej okolicy ciała. Charakteryzuje się większym udziałem kolagenu i słabszym unaczynieniem. Blizny te nie są uciążliwe dla pacjenta, dlatego terapia nie jest konieczna.

Blizny stwardniałe występują bardzo często. Są twarde i mało sprężyste. Niepoddane terapii mogą doprowadzić do przykurczów, a te w konsekwencji do zmiany statyki ciała. Mogą różnie wyglądać, m.in. na wciągnięte. Albo dopiero pod wpływem aktywności mięśniowej lub po przesunięciu tkanek jest wciągana do środka. Taki rodzaj blizny występuje często po artroskopii kolana. Przyczyną może być nadwyrężenie świeżej rany.

Blizny zanikowe wklęsłe wynikają z niedoboru kolagenu w trakcie gojenia się rany. Posiadają mało włókien i są słabo unaczynione. Przyczyną może być działanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych na gojenie się rany, a także brak impulsu oddziałującego na tworzenie się rany. Przyczyn upatruje się również w hormonach, m.in. blizny po trądziku.

Blizny przerostowe powstają na skutek nadmiernej produkcji kolagenu. W wyniku niestabilności blizny w czasie gojenia się następuje brak kontaktu brzegów rany. Przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych, takich jak ibuprofen, ma również negatywne działanie. Charakterystyczne jest to, że nie wyrastają poza brzegi rany, dochodzi jednak do uniesienia tkanki poza poziom skóry. Mogą oddziaływać na statykę ciała, funkcję tkanki i transport płynów.

Keloidy, inaczej bliznowce, wyrastają poza brzegi blizny i tworzą nacieki na tkankę fizjologiczną. Poza tym występują świąd, zaczerwienienie, pieczenie, wrażliwość na dotyk, a nawet ból. Bez terapii nie należy spodziewać się złagodzenia objawów, a już na pewno nie wyleczenia. Do końca powody nie są znane, są to m.in. zwiększenie napięcia skóry, ciemny kolor skóry, umiejscowienie, młody wiek i predyspozycje genetyczne.

Blizny aktywne. W tego typu bliznach występuje przewlekły stan podrażnienia. Tkanka charakteryzuje się nietypowym dla tej fazy unaczynieniem. W czasie oględzin jest zaczerwieniona. Pacjenci często skarżą się na ból podczas ucisku – blizna hamuje. Blizny te powinny zostać poddane terapii.

Bliznę, czy tę po urazie, czy w wyniku operacji/zabiegu, powinien obejrzeć fizjoterapeuta i zdecydować, czy terapia jest potrzebna. Czasem nam się wydaje, że wszystko jest w porządku, a tymczasem blizna żyje swoim życiem. Niestety, bywa, że nieleczona może doprowadzić do wielu dolegliwości.

(NATALIA JASIAK)