W niedzielę, 23 czerwca, w Kościele pw. Św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie odprawiona została uroczysta Msza św. z okazji wyniesienia krotoszyńskiej fary do godności Bazyliki Mniejszej. Liturgię sprawował arcybiskup Stanisław Gądecki – metropolita poznański i przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski. W ramach tego doniosłego wydarzenia na krotoszyńskim rynku wystąpiła Eleni, a wieczorem w farze można było posłuchać koncertu organowego.

Słowo powitania na początku Mszy świętej do wszystkich wiernych skierował ks. bp. Edward Janiak, który zauważył, że to radosne i podniosłe wydarzenie zostało poprzedzone bardzo przykrą wiadomością o tragicznej śmierci ks. kan. Dariusza Kowalka. Biskup zarządził w całym Krotoszynie żałobę od poniedziałku aż do soboty.

– Wyrażam wdzięczność Ojcu Świętemu Franciszkowi za wyniesienie krotoszyńskiej fary do godności bazyliki. Wiąże się to z jej wyjątkowym znaczeniem z punktu widzenia historii, liturgii oraz prowadzonej działalności duszpasterskiej – zaznaczył biskup. Dekret Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 10 maja 2019, nadający Kościołowi pw. Św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie tytuł Bazyliki Mniejszej, odczytał bp Łukasz Buzun.

– Na prośbę Jego Ekscelencji Edwarda Janiaka, Biskupa Kaliskiego, przedłożoną w piśmie z dnia 3 grudnia 2018 roku, wyrażającą życzenie duchowieństwa oraz wiernych Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, na mocy szczególnych uprawnień udzielonych jej przez Ojca Świętego Franciszka, nadaje Kościołowi Parafialnemu pw. Św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie zaszczytny tytuł Bazyliki Mniejszej wraz ze wszystkimi przysługującymi prawami i przywilejami liturgicznymi, przy równoczesnym zachowaniu wskazań, które powinny być przestrzegane, zgodnie z Dekretem o Tytule Bazyliki Mniejszej, wydanym 9 listopada 1989 roku – napisano w dekrecie.

W homilii ks. abp Gądecki bardzo dokładnie przedstawił wszystkim zebranym, jakie przywileje i obowiązki wiążą się z tytułem bazyliki. Jak zaznaczył, po raz pierwszy taki tytuł nadał papież Pius VI Kościołowi Św. Mikołaja w Tolentino w 1783 r. Dekret Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – zatytułowany „Domus Ecclesiae” (9.11.1989) – wspomina, iż papieże obdarzają tym tytułem kościoły wyróżniające się wartością kulturową i duszpasterską, posiadające ściślejszy związek z Katedrą Św. Piotra w Watykanie.

Po uroczystej mszy wszyscy uczestnicy udali się przed wejście do kościoła, gdzie arcybiskup w otoczeniu asysty dokonał poświęcenia tablicy informującej o tytule Bazyliki Mniejszej.

Bazylika pw. Św. Jana Chrzciciela stała się trzecim kościołem w Diecezji Kaliskiej, któremu będzie przysługiwać ta godność. Dwa pozostałe to Narodowe Sanktuarium Św. Józefa w Kaliszu oraz Bazylika pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Twardogórze.

Kościół pw. Św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie pochodzi z XVI w. Kasztelan poznański Jan Rozdrażewski w 1592 roku rozpoczął budowę pierwszej świątyni murowanej w Krotoszynie z przeznaczeniem dla Braci Czeskich. Kościół został ukończony w 1597. Po śmierci fundatora w 1600. wdowa po nim, Katarzyna z Potulickich, przeszła na katolicyzm i przekazała świątynię katolikom. W uroczystość Zesłania Ducha Świętego, 10 czerwca 1601, biskup poznański Wawrzyniec Goślicki dokonał konsekracji kościoła. Od tego momentu świątynia pw. św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie pełniła funkcję kościoła parafialnego.

Na bogate wyposażenie kościoła miał wpływ syn fundatora, Jan, a także jego potomek, Jakub. Manierystyczny ołtarz główny powstał około 1630. Do najstarszych ołtarzy bocznych należą Matki Bożej Literackiej (1631) i Matki Bożej Różańcowej (konsekrowany w 1643). Do najstarszych zabytków kościoła należy grupa figur na belce tęczowej z I ćw. XVII w., ambona o cechach manierystycznych i późnorenesansowych z 1645, chrzcielnica barokowa z czarnego marmuru z miedzianą czaszą z 1647.

Podczas okupacji niemieckiej kościół zamieniono na magazyn wojskowy, a wyposażenie zdewastowano. Po zakończeniu II wojny światowej świątynia i życie parafialne wymagało odbudowy. Prace remontowe rozpoczął ks. Franciszek Winiecki, a kontynuował je kolejny proboszcz – ks. Teodor Kaczmarek. Na szczególne uznanie zasługuje renowacja kościoła i jego wyposażenia, której dokonał ks. Franciszek Jeliński. Fara została wzbogacona o nowe stylizowane konfesjonały i obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. W 1956 r. ściany w części przy sklepieniu zostały przyozdobione 12 malowidłami scen biblijnych autorstwa Wacława Taranczewskiego. W 1966 ks. Wiktor Miedziński z okazji Milenium Chrztu Polski umieścił w kościele nowe dzwony jako wotum wdzięczności.

W 2000 ks. Kazimierz Ciszewicz odnowił główny ołtarz i przygotował boczną kaplicę św. Ekspedyta do całodziennej adoracji Najświętszego Sakramentu. W latach 2004-2013 ks. Adam Modliński dokonał gruntownego remontu kościoła i bocznych ołtarzy. W 2014 staraniem ks. Aleksandra Gendery kaplicy adoracji Najświętszego Sakramentu nadano imię św. Jana Pawła II i zamontowano nowy witraż z wizerunkiem świętego. W 2016 z okazji 1050. rocznicy chrztu Polski bp Edward Janiak poświęcił nowy ołtarz i ambonę, zbudowane jako wotum wdzięczności.

MICHAŁ KOBUSZYŃSKI